Flexible, shaky form. “Fatality of the commentary” and socially engaged art

Abstract

W artykule zostały poddane analizie metodologiczne propozycje dla badania historii sztuki zaangażowanej społecznie, które Claire Bishop wysuwa w swojej książce Sztuczne piekła. Według anglo-amerykańskiej krytyczki i historyczki sztuki kluczową rolę w pisaniu historii tego typu działań artystycznych może odgrywać pojęcie formy. Jej zdaniem, pojęcie to pozwala objąć zróżnicowane składowe działań partycypacyjnych oraz często sprzeczne tendencje, które one ujawniają. W niniejszym artykule rozważane są możliwości analizy działań partycypacyjnych przy użyciu pojęcia formy a także zaprezentowane zostają argumenty przemawiające za tym, że wykorzystanie pojęcia formy w takim kontekście może prowadzić do całkowicie odmiennych rezultatów, niż zakłada Claire Bishop: rozmycia się struktury dzieła sztuki oraz przesunięcia akcentu ze skuteczności takich działań na budowanie ich znaczenia i określanie siły ich oddziaływania wyłącznie na poziomie teorii.

The article has analyzed the methodological proposals for exploring the history of the art of social involvement, which Claire Bishop puts in her book Artificial Hells. According to this Anglo-American critic and art historian, a key role in writing the history of this type of artistic activity can play the notion of form. In its view, this concept allows for differentiated components of participatory actions and often contradictory tendencies which they reveal. This article discusses the possibility of analyzing participative activities using the notion of form, and also argues that using the notion of form in such a context can lead to completely different results than assumed by Claire Bishop: blurring the structure of a work of art and shifting the accent from the effectiveness of such actions to building their meaning and determining the strength of their impact only at the level of theory.