Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. 201. Studia Russologica 8

Abstract

Oddajemy w ręce Czytelników ósmy tom serii Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis – Studia Russologica, zawierający artykuły pracowników Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. W zbiorze zamieszczono także publikacje ukazujące aktualne zainteresowania badawcze rusycystów z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz ośrodków zagranicznych: Moskiewskiego Uniwersytetu Pedagogicznego, Państwowego Uniwersytetu w Odessie im. I.I. Miecznikowa, Państwowego Uniwersytetu w Czelabińsku, Państwowego Uniwersytetu Lingwistycznego im. N.A. Dobrolubowa w Niżnym Nowogrodzie oraz Państwowego Uniwersytetu w Tiumeniu. Niniejszy tom zawiera prace z zakresu językoznawstwa, literaturoznawstwa i glottodydaktyki. Artykuły zamieszczone w dziale „Językoznawstwo” poruszają szereg zagadnień szczegółowych z zakresu pragmalingwistyki, językowego ukształtowania tekstów literackich oraz tłumaczenia terminologii stosowanej w rosyjskim prawie karnym. Tradycyjnie są one zatem dość zróżnicowane. Ich Autorzy poddali analizie m.in. sposoby wykorzystywania argumentów „zdroworozsądkowych” w dyskursie politycznym, przedstawili pewne mechanizmy tworzenia terminologii ekonomicznej we współczesnym języku rosyjskim, zbadali wpływ wybranych elementów struktury aktu informacyjnego i intencji nadawcy na percepcję komunikatu, a także zastanowili się nad stereotypizacją i możliwościami użycia zaimków osobowych w wybranych formach wypowiedzi Aleksandra Puszkina. Artykuły reprezentujących różne ośrodki slawistyczne rusycystów-literaturoznawców są wyrazem tendencji wskazującej, iż nadal atrakcyjna dla penetracji badawczej jest twórczość klasyków literatury rosyjskiej (Aleksandra Puszkina, Mikołaja Gogola, Josifa Brodskiego czy Aleksego Tołstoja), co, jak się wydaje, wynika z potrzeby dystansu i ponownego ustosunkowania się wobec problematyki pozornie tylko wyczerpanej. Przedstawione analizy, mające również w przypadku niektórych prac charakter refleksji syntetycznej, dotyczą zarówno problemów natury religijno- filozoficznej (nauczanie Serafina z Sarowa), filozoficzno-literaturoznawczej interpretacji przez Lwa Szestowa twórczości Puszkina, stanowią próbę odczytania określonych mitów w spuściźnie Gogola („mit puszkinowski”) czy Brodskiego (mit o Dydonie), jak i są tekstami łączącymi praktykę dydaktyczną z optyką literaturoznawczą (recepcja przez Zachód literatury rosyjskiej) lub studiami z pogranicza dociekań literaturoznawstwa i onomastyki (na materiale trylogii Aleksego Tołstoja Droga przez mękę). W dziale „Glottodydaktyka” zamieszczono artykuły z zakresu dydaktyki nauczania języków obcych, psycholingwistyki, kulturologii i teorii komunikacji. Naukowcy z Tiumenia w swoich artykułach podjęli szereg aktualnych tematów związanych z wpływem czynników społecznych i kulturowych na realizację potencjału twórczego młodzieży, z badaniem różnic kulturowych przejawiających się w zachowaniach komunikacyjnych, które mogą utrudniać przebieg aktu komunikacyjnego, a także przedstawili badania nad możliwościami wykorzystywania utworów rosyjskiej literatury klasycznej w procesie kształcenia. Specjaliści z Krakowa skoncentrowali się na problemach dotyczących wpływu wieku uczniów na sposób nauczania języków obcych, przezwyciężania interferencyjnych błędów gramatycznych popełnianych przez studentów filologii rosyjskiej oraz zaprezentowali poglądy dydaktyków polskich w kwestii wykorzystania języka ojczystego w procesie nauczania języka rosyjskiego.