Biografie edukacyjne wybitnych muzyków

Abstract

Celem pracy była wielowymiarowa analiza biografii wybitnych muzyków, precyzacja czym jest wybitność muzyczna oraz poznanie warunków sprzyjających osiąganiu tego statusu. Przedmiotem badań uczyniono doświadczenia biograficzne wybitnie uzdolnionych muzyków. Dysertacja została umiejscowiona w paradygmacie jakościowym z wykorzystaniem metody biograficznej, częściowo ustrukturyzowanego wywiadu z 11 muzykami. W pracy odniesiono się do teoretycznych koncepcji rozumienia i odczytywania biografii oraz specyfiki i funkcji biografii edukacyjnej (Dubas, Czerniawska, Mendecka), a także do czynników warunkujących wybitność muzyczną (Manturzewska, Chruszczewski, Jemielnik, Wagner). Badania własne wyróżniły: przestrzenie uczenia się (formalne, nieformalne i pozaformalne), współkompozytorów edukacji wybitnych, a także sposoby przeżywania wybitności muzycznej. Do opisu biograficznych doświadczeń zastosowano kategorie muzyczne, wykorzystując metaforę życiorysu jako utworu, podróży oraz partytury. Takie ujęcie trajektorii losów narratorów pozwoliło na identyfikację pojęcia wybitności muzycznej w dyskursie społeczno-kulturowym, co pośrednio może służyć uświadomieniu nauczycielom ważności czynników mogących wspierać osoby o wybitnych uzdolnieniach muzycznych, a także sprzyjać optymalizowaniu warunków do ich rozwoju.

The aim of the work was a multidimensional analysis of the biographies of outstanding musicians, specifying what musical excellence is and learning about the conditions conducive to achieving this status. The biographical experiences of exceptionally talented musicians were the subject of the research. The dissertation was placed in a qualitative paradigm using the biographical method, a semi-structured interview with 11 musicians. The paper refers to the theoretical concepts of understanding and reading biography as well as the specificity and function of educational biography (Dubas, Czerniawska, Mendecka), as well as the factors determining musical excellence (Manturzewska, Chruszczewski, Jemielnik, Wagner). Own research distinguished: learning spaces (formal, informal and non-formal), outstanding composers of education, as well as ways of experiencing musical excellence. To describe the biographical experiences, musical categories were used, using the metaphor of a biography as a work, a journey, and a score. Such an approach to the trajectory of the storytellers' fate allowed for the identification of the concept of musical excellence in the socio-cultural discourse, which indirectly may serve to make teachers aware of the importance of factors that can support people with outstanding musical talents, and also contribute to optimizing the conditions for their development.