Integracyjna edukacja przedszkolna – założenia a rzeczywistość. Na przykładzie badań w subregionie płockim

Abstract

Głównym celem rozprawy było ukazanie funkcjonowania systemu edukacji integracyjnej przedszkolnej na terenie subregionu płockiego. Podana tematyka poddana została rozważaniom teoretycznym i empirycznym. Praca składa się z pięciu rozdziałów podzielonych na trzy części. W części pierwszej na podstawie analizy literatury przedmiotu przedstawiono podstawy teoretyczne kształcenia integracyjnego. W części drugiej opierając się na analizie literatury przedmiotu, analizie porównawczej na poziomie międzynarodowym oraz analizie dokumentów opisano organizację edukacji integracyjnej na gruncie polskim oraz wybrane modele kształcenia integracyjnego na świecie. W części trzeciej – empirycznej zamieszczono metodologię, analizę badań własnych oraz interpretację uzyskanych wyników. Badaniami objęto cztery grupy respondentów: dyrektorów placówek, nauczycieli wychowania przedszkolnego, opiekunów dzieci zdrowych oraz rodziców wychowanków z niepełnosprawnościami. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, posłużono się techniką wywiadu oraz techniką ankiety. Zebrany materiał pozwolił na poszerzenie wiedzy na temat edukacji integracyjnej przedszkolnej – mocnych stron, korzyści związanych z jej upowszechnianiem oraz pojawiających się problemów. W we wnioskach z badań własnych zaproponowano rozwiązania, których wprowadzenie pozwoliłoby na podniesienie jakości usług świadczonych przez placówki z oddziałami integracyjnymi, dokonano projekcji scenariuszowej rozwoju edukacji integracyjnej przedszkolnej w Polsce.

The primary goal of the dissertation was to present the functioning of the integrated preschool education system in the Płock subregion. The given topics were subjected to theoretical and empirical considerations. The thesis consists of five chapters divided into three parts. The first part presents the theoretical foundations of integrated education based on the analysis of the literature on the subject. In the second part, based on the analysis of the literature on the subject, comparative analysis at the international level and analysis of documents, the organization of integration education in Poland and selected models of integration education in the world are described. The third, empirical part contains the methodology, analysis of own research and interpretation of the obtained results. The research covered four groups of respondents: directors of institutions, preschool teachers, guardians of healthy children and parents of pupils with disabilities. The diagnostic survey method as well as the interview technique and the survey technique were used. The collected material has expanded knowledge about integrated preschool education - its strengths, benefits related to its dissemination and emerging problems. In the conclusions from own research, solutions were proposed, the introduction of which would allow for improving the quality of services provided by institutions with integration departments, and a scenario projection was made of the development of integrated preschool education in Poland.