Poczucie jakości życia a style życia emerytowanych nauczycieli

Abstract

Nieuchronny proces starzenia się człowieka oraz dynamika tego zjawiska w Polsce i na świecie powoduje, iż ożywają debaty na temat starości, procesu starzenia się w kontekście życiowych wyborów człowieka. Poczucie jakości życia seniorów coraz częściej stanowi przedmiot badań empirycznych. Dostrzega się niepokojący brak tych analiz w kontekście emerytów nauczycieli zarówno w Polsce, jak i na świecie. Problem ten dotyczy głównie aspektu powiązania różnych komponentów poczucia jakości życia z szeroko rozumianym stylem życia. Jest to szczególnie pożądane w odniesieniu do pedagogicznych koncepcji wyboru stylu życia w kontekście całożyciowego rozwoju człowieka. Praca stanowi w pewnym sensie uzupełnienie poważnej luki badawczej w naukach społecznych nad emerytowanymi nauczycielami. Przegląd literatury przedmiotu polskiej i zagranicznej, pozwolił na stwierdzenie, że do tej pory nie przeprowadzono analiz empirycznych o tak wielozakresowym charakterze (powiązania różnych aspektów i komponentów poczucia jakości życia oraz stylu życia) na tak licznej próbie badawczej (625 respondentów). Pochylenie się nad losem nauczyciela seniora, sczególnie motywuje więc do wysiłku badawczego, który ma charakter otwarty. Jest to istotne i konieczne, biorąc pod uwagę specyfikę pracy nauczyciela, jej uwarunkowania oraz wpływ, jaki ma pedagog na kształtowanie postaw i osobowości młodego człowieka.

The inevitable process of human ageing and the dynamics of this phenomenon in Poland and throughout the world are giving rise to debates on old age and the ageing process in the context of person's successfull life existence. Seniors' quality of life is increasingly the subject of empirical research. There is a worrying lack of such analyses in the context of retired teachers both in Poland and internationally. This problem mainly concerns the aspect of linking the various components of the sense of quality of life with lifestyle in the broadest sense. This is particularly desirable in relation to pedagogical concepts of lifestyle choice in the context of lifelong human development. The paper goes some way to filling a major research gap in the social sciences on retired teachers. A review of the literature on the subject, made it possible to conclude that no empirical analysis of such a multifaceted nature (linking different aspects and components of the sense of quality of life and lifestyle) has been conducted out so far on such a large research sample (625 respondents). Leaning into the plight of the senior teacher, therefore, particularly motivates the research effort, which is open-ended in nature. It is relevant and necessary, given the specificity of the teacher's work, its conditions and the influence that the educator has on shaping the attitudes and personality of the young person.