| dc.description.abstract | Obecnie coraz częściej mówimy o pogarszaniu się środowiska człowieka, toczą się dyskusje i odbywają konferencje
związane z losami współczesnego świata, a ekologia jest tematem, który znajduje wielu orędowników. Może to
konieczność, a może po prostu moda i nie wypada mówić inaczej. Niezależnie od szczerości intencji ekologicznych
faktem pozostaje problem stosunku człowieka do otaczającej go przyrody. Skala zubożenia środowiska, które
spowodował i może, w toku dalszego rozwoju cywilizacyjnego, spowodować człowiek, jest tak duża, iż sami możemy
doprowadzić do zniszczenia swojego miejsca bytowania na naszej planecie.
W krajach wysoko rozwiniętych, gdzie degradacja środowiska zaczęła przybierać niepokojące rozmiary rozwinęły się
społeczne ruchy ekologiczne. Doprowadziły one do zmian w świadomości wielu ludzi, a wręcz obecnie do zmian całej
legislacyjnej polityki gospodarczej państw o wysokim poziomie technologicznym. Nikt dzisiaj bezkarnie nie może
niszczyć tego, co powinniśmy przekazać następnym pokoleniom. Spowodowały to akcje tzw. Zielonych na całym świecie i
oczywiście możliwości szybkiego i rzetelnego przekazu informacji w dobie Internetu i telefonii komórkowej.
W Polsce przez długi czas aktywność proekologiczna społeczeństwa nie była możliwa. Jednocześnie panujący system
polityczno-gospodarczy doprowadził do ogromnych zniszczeń środowiska przyrodniczego. Dopiero od początku lat
osiemdziesiątych powstały warunki do rozpoznania stanu środowiska i kształtowania w społeczeństwie świadomości
ekologicznej.
Problemy ochrony środowiska, jak sądzono, można rozwiązać przy pomocy potężnych nakładów finansowych i działań
technicznych popartych głęboką wiedzą. Okazało się, że środki te są konieczne, ale niewystarczające. Mogą one
złagodzić lub opóźnić degradację środowiska, lecz nie usuną źródła jej przyczyn, tkwiących w mentalności człowieka.
Zmiany zacząć należy zatem od systemu wychowania młodych pokoleń, od zmiany stylu życia, od wskazania nowej
hierarchii wartości: budowania nowej „cywilizacji ekologicznej". Najprostszym, choć żmudnym sposobem ewolucji
świadomości jest mądra edukacja ekologiczna całego społeczeństwa. Podstawy tych zmian tworzą dzisiaj nieliczni,
zafascynowani naturą lub przekonani, że ochrona środowiska jest koniecznością cywilizacyjną współczesnego
człowieka. Jest to efekt ewolucji kultury nowoczesnego społeczeństwa, ale też: konieczność zmiany warunków życia
nie jednostek, lecz całej populacji ludzkiej.
Moje zajęcie się ekologią było naturalnym efektem zainteresowań naukami ścisłymi i przyrodniczymi. Jako chemik,
czułem potrzebę poznania świata w skali mikro-, oraz poznania świata zwierząt i roślin, a dalej - dostrzeżenia
relacji i działania składników biotycznych i abiotycznych otaczającej nas biosfery. Stwierdziłem z niepokojem, że
ludzie szczególnie młodzi tak niewiele wiedzą, co się dzieje wokół, w otaczającym nas środowisku przyrodniczym.
Włączając się aktywnie do działalności ekologów, jako nauczyciel akademicki postawiłem sobie za cel: szerzenie
nowoczesnej, ciekawej edukacji ekologicznej.
W niniejszym opracowaniu przedstawiam podstawowe informacje dotyczące edukacji ekologicznej na świecie i w Polsce.
Główną część książki stanowi ocena stanu edukacji środowiskowej uczniów przeprowadzona w latach 1998-1999. Jest ona
efektem badań własnych na temat: „Edukacja ekologiczna młodzieży szkół ponadpodstawowych w województwach Polski
południowo-wschodniej’’ oraz badań statutowych prowadzonych w Katedrze Pedagogiki Akademii Pedagogicznej w Krakowie
na temat: „Ocena zachowań zdrowotnych oraz działalności ekologicznej młodzieży szkół ponadpodstawowych”. | pl_PL |
