Kształcenie zawodowe w formach szkolnych – wyzwania edukacyjne i gospodarcze

Abstract

W dobie uczenia się przez całe życie kształcenie formalne, pozaformalne i nieformalne są wzajemnie uzupełniającymi się, a zarazem przenikającymi elementami systemu edukacji. Kształcenie formalne jest swoistym fundamentem, na którym wspierają się i z którego czerpią pracownicy w ciągu swojego życia zawodowego. Jednak kompetencje zdobyte w formach szkolnych, w warunkach dynamicznych zmian zachodzących w technice, technologii i organizacji pracy, w całym środowisku pracy, wymagają ciągłej rekonstrukcji. Przebiega ona na drodze pozaformalnej. Ograniczając rozważania do kształcenia zawodowego w formach szkolnych skoncentrowano się na kształceniu zawodowym z perspektywy podstawowych wyzwań edukacyjnych i gospodarczych. Zwrócono uwagę na to, że każde z wyzwań wymaga badań, analiz i refleksji typu diagnostycznego, a następnie wskazano konkretne a zarazem realne drogi prowadzące od stanu aktualnego do stanu pożądanego – z uwzględnieniem niezbędnych środków finansowych, konieczności ciągłego rozwoju kadr i propozycji zmian w dotychczas obowiązujących przepisach.

In the age of lifelong learning, formal, informal and non-formal education emerge as mutually complementary and overlapping elements of the educational system. Formal education acts as a foundation supporting and aiding employees throughout their professional career. However, given the dynamic changes that are taking place in technology and work organization, competences acquired at schools need to be continuously reconstructed. The reconstruction is conducted in a non-formal way. Focusing primarily on vocational education at school, the main area of interest has been centered around vocational education from the perspective of main educational and economic challenges. It has been stressed that each challenge requires research, analysis and diagnostic reflection, and, subsequently, an indication of specific and feasible ways that would lead from the current to the desired state of affairs, taking into consideration necessary financial means, the need for continuous development of personnel, and the proposal of changes in existing regulations.