Miejsca Konopnickiej : przeżycia - pejzaż - pamięć

Abstract

Zbiór prac skupionych pod wspólnym tytułem Miejsca Konopnickiej jest owocem studiów nad tym problemem podjętych z okazji czterdziestolecia pracy Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu. Ta okoliczność w naturalny sposób podpowiedziała temat refleksji badawczej. Miejsce to część przestrzeni naznaczona obecnością człowieka. Z jakimi miejscami wiązało się życie Konopnickiej? Mapa jej przemieszczania się po świecie jest wyjątkowo rozległa - czy znalazło to odbicie w twórczości, a jeśli, to jakie? Gdzie widziała Konopnicka granice przestrzeni „swojej” i „cudzej”? Jak w różnych znakach przestrzeni odczytywała znaki przeszłości i zapowiedzi przyszłości? W jaki sposób doświadczenie kontaktu z przestrzenią wywołuje (i jakie) asocjacje, jak one organizują teksty pod względem ideowym, jakie kategorie estetyczne aktywizuje? Jak poetka przeżywa kontakt z naturą - górami, morzem - a jak z miejscem historycznym? Czy są do utrzymania sądy o jej sztuce pejzażowania, co w niej jest oryginalne, a co wynika z kanonów estetycznych epoki? I jakie to kanony? Wreszcie - jak się pamięta Konopnicką w miejscach, które do dziś noszą ślady jej bytności? Takie pytania postawili sobie autorzy i próbowali na nie odpowiadać podczas spotkania w Żarnowcu w dniach 23-25 września 2000 r. Inicjatorem i organizatorem wspólnego przedsięwzięcia badawczego było Muzeum Marii Konopnickiej wraz z Akademią Pedagogiczną w Krakowie i istniejącym w niej kołem Towarzystwa im. M. Konopnickiej. Książka obecna stanowi zbiór rozpraw poddanych publicznej dyskusji podczas konferencji i wskutek tego poprawionych, co tłumaczy zwłokę w oddaniu pracy do druku. Odbija - bo musi - indywidualne preferencje badaczy w zakresie metod i tematyki. Daje jednak wszechstronny opis problemu, przynosząc ujęcia nowe i zaskakująco odkrywcze wobec tradycji literaturoznawczej.