Świadomość historyczna polskiej młodzieży szkolnej w świetle zawartości czasopism uczniowskich (1918-1939)

Abstract

Praca jest przyczynkiem do rekonstrukcji dziejów świadomości historycznej społeczeństwa polskiego w latach 1918-1939. Przedmiotem analizy jest narracja historyczna uczniów szkół średnich zawarta w czasopismach szkolnych okresu międzywojennego, rozpatrywana w kontekście przemian politycznych i trendów edukacyjnych. Dwa pierwsze rozdziały to charakterystyka wspomnianych czasopism, ideałów wychowawczych, stylów i gatunków wypowiedzi uczniów. Rozdział trzeci poświęcono zainteresowaniom historycznym młodzieży: problemom politycznym i prawno-ustrojowym, historii wojen i wojskowości, czynowi zbrojnemu Polaków, walce o niepodległość /legiony, wojna polsko-bolszewicka/, elementom dziejów kultury. Następny, wątkom biograficznym w świadomości młodych /w tym kultowi Józefa Piłsudskiego/. Kolejne fragmenty traktują o ujmowaniu przez uczniów historii regionalnej i lokalnej /"ojczyzna prywatna"/, postawie młodzieży wobec idei mocarstwowości Polski i ocenie jej polityki zagranicznej. Dopełnieniem pracy są aneksy oraz wykaz źródeł i opracowań wykorzystanych w pracy.

The thesis is a contribution to a reconstruction of an account of the sense of history of Polish people in the years 1918 - 1939. The subject of the analysis is a historical narrative of secondary school students contained in school magazines of the interwar period which is investigated in the context of political transformations and educational trends. The first two chapters provide characteristics of the above-mentioned magazine's, educational ideals, styles and kinds of students’ utterances. The third chapter deals with young people’s interest in history: political problems and those relating to law and the political system, history of wars and military matters. Polish armed resistance, struggle for independence /Polish Legions of World War I, Polish-Bolshevik War/, selections from the history of culture. The next chapter is concerned with threads of biography in the youth’s consciousness /including the Józef Piłsudski cult/. The next parts discuss the way students render regional and local history /the "Private Homeland"/, the attitude of young people towards the idea of Poland’s power status and the estimation of its foreign policy. The thesis is supplemented by appendices and a list of sources and treatises used in it.