Rosyjskie połączenia z przyimkiem y + dopełniacz i ich polskie odpowiedniki : materiały do konwersatorium z rosyjsko-polskiego językoznawstwa konfrontatywnego

Abstract

Niniejsza praca poświęcona jest konstrukcjom przyimkowo- przypadkowym, wyrażającym bardzo typowe, szczególnie reprezentatywne dla języka rosyjskiego znaczenia: - lokatywne (oznaczanie bliskości statycznej), - posesywne (oznaczanie posiadania materialnego i niematerialnego), - ablatywne (oznaczanie brania czegoś od kogoś, odbierania czegoś komuś, uzyskiwania informacji, itp.), - część całości. O konstrukcjach tych można powiedzieć ponadto, że mają wiele różnorodnych synonimów (duża grupa przyimków oznaczających bliskość statyczną, kilką typów konstrukcji wyrażających znaczenie dzierżawczości, połączenia z innym przyimkiem a tym samym przypadkiem oznaczające branie, odbieranie albo części całości, itp.). Połączenia z przyimkiem у i dopełniaczem pełnią wszystkie funkcje składniowe, jakie mogą pełnić konstrukcje przyimkowo- przypadkowe, tzn.: - są determinantami dość luźno łączącymi się z całym zdaniem, - są elementami, których użycie uwarunkowane jest strukturą zdania, - są elementami zależnymi od wyrazu rządzącego, najczęściej od czasownika. Przedstawione w niniejszej pracy rosyjskie połączenia przyimkowe mają w języku polskim bardzo różnorodne ekwiwalenty, którymi są nie tylko konstrukcje z różnymi przyimkami i przypadkami lecz także inne konstrukcje syntaktyczne, m.in. pełne zdania. Badania nad rosyjskimi wyrażeniami z przyimkiem y i ich polskimi ekwiwalentami przeprowadzone zostały w oparciu o utwory rosyjskiej i radzieckiej dwudziestowiecznej literatury pięknej i jej przekłady na język polski. Przy jakościowym i ilościowym doborze materiału źródłowego zaprezentowanego w niniejszej pracy starano się uwzględnić zarówno cechy omawianych połączeń rosyjskich i ich ekwiwalentów w języku polskim jak i przeznaczenie pracy.