Nauczanie języka angielskiego jako obcego w oddziałach integracyjnych na etapie wczesnoszkolnym. Diagnoza potrzeb nauczycieli i osiągnięć uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Abstract

W rozprawie podjęto tematykę nauczania języka angielskiego jako obcego w oddziałach integracyjnych na etapie wczesnoszkolnym. Projekt badawczy składał się z trzech etapów, które zostały zrealizowane na przestrzeni lat szkolnych 2011/2012 - 2014/2015. Badanie 1 miało na celu diagnozę potrzeb oraz problemów dydaktycznych, z jakimi stykają się nauczyciele języka angielskiego pracujący ze dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Badanie 2 polegało na badaniu w działaniu o charakterze interwencyjnym, którego głównym celem była obserwacja osiągnięć językowych oraz rozwoju postaw dzieci prezentujących rozmaite specjalne potrzeby edukacyjne. Ponadto, wybrane przypadki uczniów zostały przedstawione bardziej szczegółowo w celu zilustrowania możliwej konfiguracji trudności związanych z nauczaniem/uczeniem się języka angielskiego w integracyjnym środowisku szkolnym. Wreszcie, uzupełniające badanie 3 stanowiło ewaluację postępów uczniów z perspektywy długoterminowej, tj. po upływie dwóch lat od zakończenia etapu 2. Podsumowując, przeprowadzone badania pokazały, że nauka języka obcego może korzystnie wpływać nie tylko na osiągnięcia językowe dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ale również na ich rozwój psychologiczno-motywacyjny czy afektywny.

The dissertation focuses on the complex issue of Teaching English as a Foreign Language in inclusive classrooms at the lower-primary level. The research project consisted of three consecutive studies, which were carried out between the 2011/2012 and 2014/2015 school years. Study 1 was a diagnosis of English teachers’ needs and the problems they encounter while working with children who manifest various Special Educational Needs. Study 2 was interventional action research, the major purpose of which was to observe the linguistic achievement and attitude development of young English-language learners with Special Educational Needs. Additionally, certain pupils were selected as the subjects of case studies, which were described in greater detail, to illustrate the possible configuration of problems related to teaching/learning English in an inclusive educational environment. Finally, Study 3 was a follow-up phase, in which the long-term results of the intervention were analysed two years later. In conclusion, the research shows that children with Special Educational Needs can benefit from foreign-language learning from the purely linguistic, and the psychological-motivational and affective, points of view.