Rok 1848 : Wiosna Ludów w Galicji : zbiór studiów

Abstract

Wiosna Ludów była wydarzeniem szczególnym w dziejach Europy. W latach 1848-1849 ruchy rewolucyjne ogarnęły większość kontynentu europejskiego. W poszczególnych krajach różne były cele rewolucji. Dla Francji, Belgii, Holandii Wiosna Ludów oznaczała walkę o liberalizację w obrębie własnej państwowości. Dla Włochów i Niemców było to dążenie do zjednoczenia państwa, zaś dla Węgrów i Polaków to przede wszystkim walka o niepodległość narodową. W społeczeństwie polskim Wiosna Ludów obudziła ogromne nadzieje na uzyskanie swobód autonomicznych oraz otwarcie dróg ku niepodległości. Rewolucjoniści 1848 r. głosili prawo każdego narodu do swobodnego bytu państwowego. Głoszono także hasło rewolucji społecznej, zniesienia feudalizmu bądź jego pozostałości, wprowadzenia systemu konstytucyjnego, obalenia przywilejów stanowych. Wydarzenia Wiosny Ludów miały decydujący wpływ na zniesienie pańszczyzny w Galicji. Wiosna Ludów stała się dla zaboru austriackiego i częściowo pruskiego wstępną szkołą legalnej walki w ramach systemu konstytucyjnego o prawa ludności polskiej. Pozwoliło to później przekształcić Galicję w polski Piemont, centrum działań niepodległościowych. 150. rocznica Wiosny Ludów stała się okazją do przypomnienia tych ważnych wydarzeń w dziejach Europy, ze szczególnym uwzględnieniem ziem zaboru austriackiego, tj. Galicji. Temu poświęcono konferencję naukową zorganizowaną przez Instytut Nauk Społecznych i Instytut Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie w dniach 27-28 kwietnia 1998 r. Należy zaznaczyć, że konferencja ta była kontynuacją sesji naukowej odbytej w dniach 21-22 lutego 1996 r. poświęconej wydarzeniom rewolucyjnym 1846 r. Powstanie krakowskie 1846 r. i rabacja galicyjska były bowiem postrzegane w Europie jako zapowiedź nasilenia fali rewolucyjnej. Mimo bogactwa literatury historycznej na wiele pytań związanych z Wiosną Ludów nie ma odpowiedzi w naszej wiedzy historycznej.