Psychologia religii

Abstract

Celem książki jest przedstawienie historii i stanu aktualnego psychologii religii. Zatem zarysowane w niej zostały dzieje tej nauki, główne problemy jej rozwoju, podstawowe zagadnienia teoretyczne i metodologiczne oraz zasadnicze kierunki i orientacje badawcze. V szczególności przedstawiono w niej typową dla psychologii religii problematykę badawczą - i tę tradycyjną, klasyczną niejako, i tę nowszą, od niedawna wprowadzaną w warsztaty badawcze — oraz właściwe dla reprezentatywnych stanowisk w omawianej nauce sposoby jej rozwiązywania. Książka ukazuje również ważniejsze spory i kontrowersje, jakie toczyły się i toczą wokół psychologii religii, w szczególności jeśli chodzi o jej przedmiot, metody badawcze, założenia ogólnoteoretyczne i filozoficzne, miejsce i rolę w procesie naukowego poznawania religijności. Stanowisko w tych sporach i dyskusjach zajął także autor tej książki, proponując ze swej strony zarys modelu czy koncepcji nowocześnie rozumianej psychologicznej nauki o religijności. Zaprezentowana została dziedzina, która mimo różnych ograniczeń i trudności w zakresie prawidłowego rozwoju ma na swym koncie znaczny dorobek w wyświetlaniu naukowym wielu stron i aspektów zjawiska religijności; nauka, której miejsce w strukturze nowoczesnego religioznawstwa jest nie tylko uzasadnione, ale wręcz niezbędne. Przedstawiona została specjalizacja naukowa o ponad stuletniej tradycji wyrażonej w bogatej i z głośnych pozycji słynącej literaturze; tradycji integralnie związanej z dziejami psychologii i myśli religioznawczej, w tym polskiej psychologii i refleksji nad religią. W pierwszej części niniejszej książki wykorzystano obszerne fragmenty skryptu autora pt. Zarys historii psychologii religii. Główne kierunki i zagadnienia badawcze (1945-1980), Kraków 1982.