Metaphore: jeu de redondances semantiques dans le texte d'Antoine de Saint-Exupery

Abstract

W pracy zatytułowanej "Metafora: gra redundancji semantycznych w tekście A. de Saint-Exupery" próbujemy spojrzeć na semantyczne aspekty mechanizmu metaforyzacji. Temat metafory należy do bardziej eksploatowanych zagadnień w językoznawstwie, od czasów Arystotelesa po dzień dzisiejszy. Dlatego bardzo trudne jest ogarnąć w całości wszystkie prace ukazujące się na temat. Niemniej jednak, wydaje nam się, że kropka nad "i" nie została jeszcze ostatecznie postawiona. W tym miejscu wypada zaznaczyć nasz dług zaciągnięty wobec wielu teorii lingwistycznych. W pracy wykorzystujemy zwłaszcza zdobytą wiedzę w zakresie gramatyki generatywno-transformacyjnej, semantyki i retoryki. Praca składa się z pięciu części oraz pięciu aneksów. Części I i II stanowią rodzaj bazy teoretycznej, która przygotowuje grunt dla sformułowania samej koncepcji metafory w części IV-tej. Część III jest syntezą różnorodnych poglądów w dziedzinie metafory. Należy zaznaczyć, że nie jest to przekrój chronologiczny przez wszystkie jej koncepcje, ale zarys tematyczny tych zagadnień, które pozostają w ścisłym związku z wcześniej wypracowaną bazą teoretyczną /I i II/ oraz z naszą koncepcją metafory /IV/. W części V-tej próbujemy zastosować wypracowaną teorię do analizy konkretnego materiału, który stanowi opowiadanie A. de Saint-Exupery: "Lettre à un otage". Naszym zdaniem atutem każdej pracy z zakresu retoryki jest wykazanie przydatności proponowanej metody do analizy tekstu ciągłego, a nie tylko wyizolowanych, wyselekcjonowanych figur. Analiza figur w tekście wskazuje ponadto na bardzo istotny dla jej funkcjonowania aspekt: figura /w naszym przypadku - metafora/ jest zjawiskiem tekstowym i tylko w tekście może być interpretowana. W aneksach od I do V przedstawiamy nasze propozycje analiz semantycznych predykatów związków syntagmatycznych oraz przykładów izolowanej metafory, które cytujemy w tekście, najczęściej za uznanymi autorytetami. Zebranie przykładów w aneksach /praca nie jest zresztą całkowicie z nich wyjałowiona/ jest celowe: ma za zadanie odciążenie tekstu teoretycznego od dużej ilości przykładów, która mogłaby przerwać istotnie ciągłość wywodu teoretycznego.