Muzeum w Przemyślu (1909-1984) : zarys monograficzny

Abstract

Praca niniejsza przedstawia rozwój kolekcjonerstwa na ziemiach polskich, ze szczególnym uwzględnieniem Galicji, tworzenia się pierwszych muzeów oraz ukazuje prekursorów muzealnictwa w Polsce, podnosząc znaczenie pierwszych placówek o charakterze muzealnym np. w Puławach i Rapperswylu, ich rolę w życiu narodu, głównie zaś w utrzymywaniu patriotyzmu i dumy narodowej w okresie rozbiorów. Ukazuje również obywatelską troskę wybitnych reprezentantów polskiego Oświecenia o pamiątki historyczne i dobro kultury narodowej zarówno grabione przez zaborców, jak i rozproszone na obczyźnie przez emigrantów. W pracy podjęto nadto próbę ukazania funkcji muzeum i jej ewolucji od XVIII wieku do chwili obecnej oraz rolę muzeum w działalności naukowo-badawczej, oświatowej, popularyzacji wiedzy itp. Autor skonkretyzował swoje rozważanie na historii przemyskiej placówki muzealnej od początków powstania w 1909 roku do roku 1984, tj. na przestrzeni 78 lat jej działalności. Wybierając Przemyśl jako temat rozważań, kierowałem się złożonością problematyki w okresie zaboru austriackiego, działalności muzeum w okresie dwóch wojen światowych, w niepodległej Polsce oraz w powojennym okresie, kiedy muzealnictwo regionalne w Polsce przeżywało w latach 1944-1984 różne losy, dokonywały się w nim różnorodne przeobrażenia i kiedy wreszcie spełniało wielorakie funkcje społeczne, wychowawcze, badawcze itp.