Równoległy, czy asynchroniczny rozwój języka migowego i fonicznego? Analiza wypowiedzi dzieci niesłyszących nauczanych metodą kombinowaną.

Abstract

Podczas mojej pracy w specjalnym ośrodku dla dzieci niesłyszących zauważyłam niepokojącą rzecz. Moi wychowankowie nie rozumieli czytanych tekstów, nie potrafili odpowiadać na pytania, w wypowiedziach pisemnych, popełniali wiele błędów gramatycznych. Jednocześnie dzieci niesłyszące posługiwały się bez przeszkód naturalnym językiem migowym, lecz ich umiejętności w tej dziedzinie nie wpływały na poziom znajomości języka polskiego mówionego.

Postanowiłam porównać wypowiedzi dziecięce w języku migowym i fonicznym i dociec źródeł tak niskiej kompetencji komunikacyjnej w języku polskim, oraz dowiedzieć się, czy metoda kombinowana stosowana w nauczaniu dzieci niesłyszących sprzyja równoległemu rozwojowi języka migowego i mówionego? Dokonałam przeglądu literatury dotyczącej przedmiotu badań. Zainteresowałam się językowymi sposobami komunikowania się ludzi, następnie zdefiniowałam język. Określiłam wyznaczniki spójnoci tekstu. Zajęłam się opowiadaniem jako jedną z form wypowiedzi. Skupiłam się na wzajemnych relacjach pomiędzy językiem a społeczeństwem, kulturą i myśleniem. Ponieważ przedmiotem moich badań były dwa języki: migowy i mówiony sięgnęłam również do literatury dotyczącej bilingwizmu.

Przeanalizowałam rozwój języka u dzieci oraz wpływ jaki na ten rozwój posiada uszkodzenie słuchu. Następnie przytoczyłam metody pracy z dziećmi niesłyszącymi stosowane we współczesnej szkole. Opisałam metodę audytywno - werbalną daktylografię, naukę czytania i pisania, system językowo -migowy, metodę kombinowaną naturalny język migowy oraz fonogesty.

Podmiotem moich badań stały się dwie grupy dzieci w wieku 8 -12 i 15 -16 lat. Młodsza grupa dzieci oglądała bajkę pt.: "Reksiowa wiosna" a starsza film pt.: "Droga do szkoły". Kiedy dokonałam porównania wypowiedzi dziecięcych w języku migowym i mówionym okazało się że dzieci niesłyszące używają swojego własnego, naturalnego języka migowego z gramatyką zupełnie różną od gramatyki systemu językowo -migowego oraz języka polskiego mówionego. Ich wypowiedzi w języku migowym charakteryzowały się bardzo niskim poziomem rozwoju semantycznego i syntaktycznego.

Rezultaty badań jednoznacznie wskazały, że metoda kombinowana stosowana w szkole dla dzieci niesłyszących nie wspiera równoległego rozwoju języków migowego i mówionego.

Język migowy jest tworzony przez dzieci niesłyszące i rozwija się spontanicznie. Natomiast język polski nauczany jest w sztucznych warunkach podczas zajęć szkolnych, co nie pozwala dzieciom niesłyszącym na potoczne komunikowanie się w tym języku

Rezultaty moich badań powinny skłonić surdopedagogów do refleksji. Muszą oni oddzielić nauczanie języka migowego od języka mówionego rezygnując z metody kombinowanej oraz z systemu językowo -migowego. Umożliwić dziecku niesłyszącemu zrozumienie języka polskiego oraz posługiwanie się nim poprzez zastosowanie innych metod nauczania np. fonogestów. Pamiętając, że język migowy jest naturalnym językiem ludzi niesłyszących jednocześnie należałoby wiedzieć, że język polski umożliwia im integrację ze społeczeństwem w którym żyją. Język polski otwiera przed niesłyszącymi dziećmi świat wiedzy i kultury. Daje im dostęp do tradycji i nauki tworzonej przez wieki.

During my work in special education center for deaf children I notice a very distressing matter. My little pupils don't understand a writing text, they can't answer any questions and make a lot of spelling mistakes. Although deaf children are very fluent in natural sign language, this ability does not correspond with Polish language skills.

I decided to compare children's speech in Polish with sign language and find out what are the causes of such a low level of Polish ability and research if mixed method use in school for deaf children support parallel development of sign and spoken language?

I made a review of literature concerning the subject of research. I was interested in people’s language communication. Afterwards I defined language. I work on consistency of text then narrative as one of the statement's form. I focused on relation between language and society, then language and culture an thinking. Because I studied two languages: sign and spoken language I took advantage of research concerning bilingualism.

I analyzed the rules of children language development and the influence of deafness on it. Afterwards I analyzed the methods of education, which are used in modern school for deaf children. I described auditory - verbal, dactylography, teaching of reading and writing, polish language - sign system, mixed method, natural sign language and cued speech.

Two groups of children, one in age 8 -12, and second in age 15-16 were a subject of my studies.

Younger children watched the cartoon tilted "Spring of Reksio" and the older watched film titled "Road to school". Later children related films first in sign language and then in spoken language.

When I made comparison of these statements I deduced that deaf children use their own, natural sing language with grammar completely different from grammar of polish language - sign system and spoken language. Their statements in spoken language are characterized by very low level of semantics and syntax. This result of research unequivocal prove that mixed method used in schools for deaf children does not support parallel development of sign and spoken language.

Sign language is shaped by deaf children and its development is spontaneous. However Polish spoken language develop in artificial conditions only during school occupations, what doesn't allow children communicate easily.

Results of my studies should lead teachers of deaf children to reflexion. They should divide teaching sign and spoken language giving up mixed method and language - sign system altogether. They have to give deaf children an oportunity to understand and use Polish language by introducing them other method of education for example cued speech

Remembering about sign language as a natural language for deaf people simultaneously, we have to that Polish language allows deaf people to integrate with society where they live.

Polish language gives world full of knowledge and culture to deaf children.