Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Z. 119. Prace Pedagogiczne 9

Abstract

Dnia 27 listopada 1986 roku pożegnaliśmy na zawsze wybitnego pedagoga, wychowawcę młodzieży głuchej i niedosłyszącej, długoletniego kierownika Katedry Pedagogiki Specjalnej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie doc. dr hab. Jadwigę Baran. Jej śmierć w pełni sił twórczych spowodowała dotkliwą stratę w gronie pracowników Katedry. Jadwiga Baran dzięki dobrej organizacji pracy i wewnętrznej dyscyplinie umiała pogodzić działalność zawodową i społeczną. Znaczne są Jej zasługi w zakresie rozwoju teorii surdopedagogikl i doskonalenia praktyki pedagogicznej. W 1964 roku przyczyniła się do zorganizowania w naszej Uczelni drugiego w Polsce, po Państwowym Instytucie Pedagogiki Specjalnej, ośrodka kształcenia surdopedagogów. Stworzyła także w Rabce punkt konsultacyjny dla kadry zajmującej się dziećmi przewlekle chorymi i kalekimi. W ostatnim okresie swej działalności doc. dr hab. Jadwiga Baran włączyła się aktywnie do kompleksowych badań z zakresu rewalidacji dzieci przewlekle chorych, prowadzonych pod kierunkiem prof. dr hab. Jana Rudnika, ówczesnego dyrektora Oddziału Terenowego Instytutu Matki i Dziecka w Rabce. Badania miały charakter interdyscyplinarny, ze szczególnym uwzględnieniem roli pedagoga i lekarza. Doc. dr hab. Jadwiga Baran jest autorką wielu artykułów naukowych i popularyzatorskich z zakresu rewalidacji dzieci głuchych, rehabilitacji inwalidów słuchu oraz opieki nad dzieckiem głuchym w rodzinie. Równocześnie Jadwiga Baran pełniła szereg funkcji społecznych m. in. w Związku Nauczycielstwa Polskiego, jako konsultant pedagogiczny w ośrodkach kształcenia głuchych, była także członkiem wielu komisji i zespołów naukowych i programowych przy Ministerstwach: Oświaty i Wychowania oraz Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Zmarła była również organizatorem i aktywnym uczestnikiem wielu konferencji naukowych, które miały miejsce w uczelniach kształcących pedagogów specjalnych. Nadto przewodniczyła komisjom kwalifikacyjnym dla nauczycieli szkół specjalnych przy ODN w Krakowie i IKN w Warszawie. Dzięki swej działalności naukowej, dydaktycznej i społecznej była autorytetem w dziedzinie surdopedagogiki i wybitnym specjalistą - jednym z nielicznych w kraju - z zakresu kształcenia dzieci głuchych i kadr pedagogicznych związanych z tym zadaniem. Dla uczczenia Jej pamięci pracownicy Katedry Pedagogiki Specjalnej przygotowali zbiór prac związanych tematycznie z głównym kierunkiem rewalidacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Pierwsza część, opracowana przez prof. dr hab. Zygmunta Rutę, przedstawia bogaty dorobek naukowy, dydaktyczno-wychowawczy i organizacyjny Zmarłej, bibliografię jej prac oraz wykaz prac doktorskich i magisterskich napisanych pod jej kierunkiem. Druga część obejmuje artykuły i komunikaty naukowe pracowników Katedry z zakresu aktualnie prowadzonych badań, idących w kierunku wytyczonym przez Zmarłą.