Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. 176. Studia de Cultura 7. Re: Reprezentacja - Rekonstrukcja - Reinterpretacja

Abstract

Stwarzając tekst, stwarzam siebie. Daję świadectwo doświadczania siebie i swojej egzystencji w zmieniającym się świecie. A.D. 2014. Mam zarazem świadomość, że ten akt stworzenia jest zarazem gestem reprezentacji mojego świata, świata moich wartości i obszaru niezgody, jakim pogardzam. Dopuszczam także myśl, że – jako autor – mogę narazić się na krytykę, nietrafioną interpretację lub całkowity brak zainteresowania. Kiedy interpretuję tekst, niemal automatycznie umieszczam go w sieci znaczeń zastanych w systemie kultury. Postać jego twórcy jest dla mnie źródłem odniesienia, podobnie jak czas i kontekst tworzenia. Mogę skoncentrować się też na samym przekazie. Proces konstruowania i rekonstruowania sensu jest nieustannym powrotem do źródeł i praźródeł, których zakres i głębokość wyznacza poziom kompetencji kulturowych interpretatora. Lektura jest więc zarazem odczytaniem, jak i interpretacją; ale także nakładaniem własnych doświadczeń na rzeczywistość zadaną przez tekst i zawarte w nim doświadczenie indywidualne i pokoleniowe. W tym geście otwarcia na wybrane konteksty interpretacyjne zawiera się jednocześnie zapowiedź wykluczenia i odrzucenia innych alternatywnych odczytań. Być może ciekawszych, być może pełniejszych, ale zawsze w jakiś tam sposób zaprzepaszczonych w danym momencie konkretnego wyboru metody. Świat przedstawiony odsyła zarazem do świata realnego, do indywidualnego, podmiotowego doświadczenia autora, do nieograniczonych horyzontów kultury. Intertekstualność – Intermedialność – (re)Prezentacja. Wszystkie te pojęcia w jakiś sposób odsyłają nas do problematyki pamięci i tożsamości. Oba te terminy silnie zakotwiczone w nomenklaturze psychologicznej (jako pamięć autobiograficzna i tożsamość indywidualna) zarazem proliferują w przestrzeń refleksji kulturowej (tożsamość kulturowa, tożsamość zbiorowa, pamięć kulturowa, pamięć komunikatywna), odsłaniając nam przestrzeń gry i walki między różnymi projektami tożsamościowymi oraz wizjami przeszłości. Produkcja literacka, filmowa i artystyczna stanowi pole obiektywizacji, a często materializacji lub wirtualizacji tych doświadczeń, które stają się punktem odniesienia dla kolejnych produkcji kulturowych lub zapadają w obszar odbiorczego niebytu. Artykuły zgromadzone w tej książce odnoszą się do tej problematyki. Słowa klucze wpisane w pola refleksji podejmowanej przez autorów znajdują się na kolejnej stronie. Dla większej przejrzystości prezentowanych tu wywodów pogrupowano je w obszary tematyczne: TOŻSAMOŚĆ – (NIE)PAMIĘĆ – (AUTO)KREACJA GRY TOŻSAMOŚCI – PRAKTYKI (KONTR)KULTUROWE PRZESTRZENIE TEKSTU – MEDIA POZNANIA DOŚWIADCZENIA GENERACYJNE – FORMY PAMIĘTANIA I MEDIA PAMIĘCI Można je oczywiście czytać, interpretować i (re)konstruować wielokrotnie, w innej kolejności i to niezależnie od narzuconej tu dyscypliny lekturowej. Do czego w imieniu Autorów i własnym zachęcam.

When creating a text, I create myself. I make a testament of experiencing myself and my existence in the changing world. A.D. 2014. At the same time I am aware that this act of creation is both the representation of my world, the world of my values, and the area of discord, which 1 despise. I also acknowledge the thought that - as the author - I can be exposed to criticism, misinterpretation or a total lack of interest. When 1 interpret the text, 1 almost automatically place it in the web of meanings present in the culture system. The creator of the text is a benchmark for me, so are the time and context of creation. I can also concentrate on just the message. The process of constructing and reconstructing the meaning is a constant return to the source and the pre-sources, the range and depth of which is an indicator of the cultural competences of the interpreter. The process of reading, thus, includes both reading and interpretation, but also inserting own experiences on the reality given by the text and the individual and generational experience contained within. In this gesture of opening to the selected interpretation contexts there is also the forecast of abandoning and rejecting other, alternative readings. Maybe more interesting, maybe fuller, but still in some way squandered in this moment of choosing the method. The represented world is also a reference to the real world, to the individual, subjective experience of the author, to the limitless horizons of culture. Intertextuality - Intermediality - (re)Presentation. All these concepts send us in one way or another to the problem of memory and identity. Both these terms are deeply rooted in the psychological vocabulary (as autobiographic memory and and individual identity], and they also proliferate into the area of cultural reflection (cultural identity, collective identity, cultural memory, communicative memory], revealing before us the area of the game and fight between different identity projects and visions of the past A literary production, a movie, or an artistic creation become a benchmark for subsequent cultural productions or fall into the depths of oblivion. The articles gathered in this book refer to this problem. The keywords written into the fields of reflection by the authors are on the next page. For better clarity of the dissertations presented here, they have been grouped into thematic areas: IDENTITY - (NON]MEMORY - (AUTO)CREATION IDENTITY GAMES - (COUNTER]CULTURAL PRACTICES SPACES OF TEXT - MEDIA OF COGNITION GENERATION EXPERIENCES - FORMS OF REMEMBERING AND MEDIA OF MEMORY They can of course be read, interpreted and (re)constructed many times, in different order and irrespective to the discipline imposed here. Which both I and the Authors strongly encourage.