Investigating washback effect in the context of planning reading comprehension tasks

Abstract

Washback to wpływ, jaki wywierają testy pisane przez uczniów na kształt kursu językowego. Literatura przedmiotu przedstawia głównie jego negatywny wpływ na nauczanie oraz uczenie się języków obcych, ponieważ uczniowie oraz nauczyciele często ograniczają się do nauki z mało zróżnicowanym zasobem technik, preferując te, z których składa się egzamin. Badanie przedstawione w artykule miało na celu analizę trychotomicznego modelu zjawiska washback Hughasa w kontekście kształcenia sprawności czytania. Sprawdzono, jaki wpływ ma washback na uczestników (czyli w tym przypadku nauczycieli języka angielskiego pracujących w gimnazjach oraz w szkołach ponadgimnazjalnych), proces (czyli decyzje podejmowane przez nich podczas planowania zajęć) oraz produkt (czyli jakość nauczania czytania). Badanie wykazało, że techniki najczęściej wybierane przez nauczycieli to te, z których składa się egzamin maturalny oraz gimnazjalny. Dzieje się tak, jak wskazali nauczyciele, ponieważ występują one na egzaminach, są preferowane przez uczniów oraz sugerowane przez podręczniki. Zaobserwowano także, że nauczyciele wykazują małą kreatywność w planowaniu zadań oraz niechęć do pracy z tekstami autentycznymi, preferując te z podręcznika, do których dołączono ćwiczenia, które z kolei są częścią składową egzaminów. Próba oceny jakości nauczania czytania pokazała, że techniki, które w wysokim stopniu rozwijają wyższe poziomy przetwarzania tekstu bardzo rzadko pojawiają się na lekcji języka obcego, co może stworzyć podstawę do zakwestionowania jakości kształcenia tej sprawności. Nie wykazano znaczącej różnicy w planowaniu zajęć między nauczycielami pracującymi w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych.