Język Kodeksu Olszewskiego (1550) : z recepcji staropolskiego języka prawno-sądowego w Wielkim Księstwie Litewskim w szesnastym wieku

Abstract

Przedmiotem niniejszej pracy jest charakterystyka języka Statutów litewskich na przykładzie Kodeksu Olszewskiego, jedynego z zachowanych rękopiśmiennych zabytków I Statutu litewskiego w języku polskim. Perspektywa badawcza uwzględnia transmisję kulturową inspirowaną przez naukę polską, a obejmującą prądy i tendencje zachodnioeuropejskie. Polski język prawno-sądowy wraz z określonym porządkiem aksjotycznym i z pragmatycznym sposobem wyrażania tego porządku w prawodawstwie potraktowany został w niniejszej pracy jako kod kulturowy, w którym wyrażała się semiotyka polskości. W opisie tekstu uwzględniamy kontekst etniczny i kulturowy I Statutu litewskiego, warunki powstania tekstu, a w jego interpretacji wykorzystujemy klimat intelektualny kultury prawnej Wielkiego Księstwa Litewskiego. Badając prawną polszczyznę szesnastowieczną, zajmujemy się problemem kontaktów językowych z innymi obszarami etnicznymi, śledzimy nakładanie się warstw językowych, przejmowanie terminologii i wzorów stylistycznych nacechowanych funkcjonalnie. Głównym aspektem badań empirycznych jest pragmalingwistyka i pragmatyka logiczno-semiotyczna zastosowana do analizy tekstu historycznego.