Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Z. 170. Prace Pedagogiczne 16

Abstract

Przedkładany Czytelnikom Rocznik Naukowo-Dydaktyczny - Prace Pedagogiczne zawiera opracowania o charakterze teoretycznym i empirycznym pracowników Katedry Pedagogiki Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Rocznik otwiera artykuł poświęcony 10 rocznicy śmierci profesora Jana Kulpy - związanego całym swym życiem z różnymi zakładami kształcenia nauczycieli, w tym w szczególności z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Krakowie, w której pełnił funkcje dyrektora Instytutu Nauk Pedagogicznych i prorektora. Rocznik składa się z dwóch części. Część pierwsza: „Kształcenie nauczycieli i funkcjonowanie w zawodzie. Problemy pracy dydaktycznej”. Część druga: „Z teorii i praktyki wychowania”. Przedstawione tematy - w formie 23 artykułów - dotyczą problemów kształcenia nauczycieli, ich pracy dydaktyczno-wychowawczej i funkcjonowania w zawodzie oraz wybranych zagadnień teorii i praktyki opiekuńczo-wychowawczej i są swego rodzaju przeglądem zainteresowań i prac naukowych pracowników Katedry. W części pierwszej, zawierającej 12 artykułów, autorzy prezentują szeroki wachlarz problemów zajmując się między innymi: - procesami organizacji „edukacji nauczycielskiej” w wyższych szkołach pedagogicznych i kolegiach nauczycielskich, - zasadami doboru kandydatów na nauczycieli, - teoretycznym i praktycznym kształceniem przyszłych nauczycieli, - funkcjonowaniem nauczycieli w zawodzie i jakością ich pracy, - adaptacją nauczycieli do zmian społecznych i przemian edukacyjnych. Autorzy artykułów - w większości na podstawie badań empirycznych - wskazują możliwości, szanse i zagrożenia w kształceniu nauczycieli, podejmują nowe próby realizacji zajęć z pedagogiki i dydaktyki ogólnej. Oceny, refleksje i wnioski z badań mogą inspirować do podejmowania prób optymalnych rozwiązań systemowych oraz stanowić przesłanki bieżącej modernizacji systemu edukacji nauczycielskiej, a także wskazywać na problemy rozwoju zawodowego nauczycieli. W części drugiej, zawierającej 10 artykułów, autorzy przedstawiają: - wybrane problemy teorii i praktyki wychowania w zmiennej rzeczywistości społecznej i edukacyjnej, - poszukiwania efektywnej pracy wychowawczej w szkole, placówkach opiekuńczo-wychowawczych i kulturalnych, - problemy niedostosowania społecznego, - uwagi o szkołach społecznych. Ideą przewodnią tej części Rocznika jest ukazanie funkcji teorii i praktyki oddziaływań wychowawczych w różnych środowiskach, instytucjach i na szczeblach kształcenia. Są tu również prezentowane wyniki badań studentów wyższych uczelni. Wyrażam przekonanie, że przedstawione w niniejszych Pracach Pedagogicznych rozważania teoretyczne i wyniki własnych badań pracowników Katedry Pedagogiki, zawierające różnorodną tematykę, o znaczącej doniosłości i aktualności, okażą się przydatne dla: dalszych badań pedeutologicznych oraz poszukiwań form, metod, środków i mechanizmów edukacji nauczycielskiej oraz podnoszenia jakości pracy nauczycieli i ich rozwoju zawodowego, wzbogacenia refleksji nad złożonymi problemami wychowania młodych generacji, stylów pracy wychowawczej oraz nad zmieniającymi się warunkami i sposobami działalności wychowawczej i resocjalizacyjnej. Czytelnik spotka w wielu artykułach wnioski adresowane do różnych podmiotów polityki edukacyjnej okresu zmiany społecznej i transformacji ustrojowej. Wyrażają one wiarę w to, że mogą powstać bardziej sprzyjające warunki obiektywne i subiektywne do harmonijnego współdziałania tych podmiotów w kreowaniu programów i praktyki systemu edukacji narodowej.