Język i styl korespondencji Józefa Ignacego Kraszewskiego : analiza pragmatyczna (na podstawie listów emigracyjnych do Władysława Chodźkiewicza)

Abstract

Podstawę materiałową pracy stanowi zbiór 220 listów przebywającego na emigracji (głównie w Dreźnie i w licznych miejscowościach uzdrowiskowych) J. I. Kraszewskiego do W. Chodźkiewicza, podróżnika-orientalisty, tłumacza i dramaturga mieszkającego na stałe w Paryżu. Rozprawa wpisuje się w nurt badań nad XIX-wieczną polszczyzną w odmianie potocznej, korzysta z metodologii wypracowanej przez teorię i historię literatury, a przede wszystkim przez współczesne językoznawstwo (zwłaszcza lingwistykę tekstu, teorię dialogu i pragmatykę językową). Praca przynosi pełną charakterystykę systemu językowego Kraszewskiego, ukazuje osobliwości jego stylu indywidualnego, podejmuje rozważania nad kompozycją analizowanego bloku listów w kontekście epistolografii romantycznej, porusza zagadnienia spójności tekstów oraz opisuje akty etykiety grzecznościowej użyte przez nadawcę listu.

The doctoral disertation is based on the collection of 220 letters by J. I. Kraszewski, who having emigrated lived abroad, mainly in Dresden and visited many European health-resorts. The letters were sent to Paris, where W. Chodźkiewicz, a traveller and orientalist, an interpreter and dramatist lived.

The thesis belongs to works presenting the 19-th century Polish language and colloquial speech; it applies methodology created by contemporary theory and history of literature, expecially by modem linguistics (mainly textlinguistics, pragmalinguistics and the dialog theory).

The thesis presents full characteristics of J. I. Kraszewski’s grammar system; it shows pecularities of his indyvidual style and considers the composition of the analised letters in the context of the romantic epistolography. It also handles problems of the text cohesion and describes polite speech acts used by the sender.