On furtive persistence of selfhood in three ekphrastic poems

Abstract

The aim of this article is to investigate whether ekphrastic poetry, which by its very nature tends to focus solely on the element of pure description, allows one to compose verse entirely purged of any traces of authorial subjectivity, often manifesting itself in the shape of a consciousness trying to impose human categories on what is essentially non-human. Through analyses of three different poems, by Ezra Pound, Gary Snyder and Czesław Miłosz, respectively, the article tries to demonstrate that the ambition of writing poetry completely free from any intrusions of human subjectivity is bound to remain an impossible project. At the same time, however, it is likely to yield poems whose philosophical and artistic scope sets them apart from a more openly self-involved kind of verse.

Niniejszy esej jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy poezja ekfrastyczna – czyli kładąca szczególny nacisk na element opisowy – umożliwia pisanie utworów całkowicie wolnych od śladów ludzkiej obecności, czy to w postaci świadomości narzucającej ludzkie kategorie na to, co poza-ludzkie, czy też jako mniej lub bardziej egotyczne uwikłanie w zewnętrzny świat. Na podstawie analizy trzech wierszy, dwóch poetów amerykańskich (Ezra Pound i Gary Snyder) oraz poety polskiego (Czesław Miłosz) autor próbuje udowodnić, że z wielu powodów taki projekt musi pozostać przedsięwzięciem utopijnym. Jednocześnie jednak przynosi on utwory niezmiernie interesujące pod względem artystycznym i filozoficznym.