Kultura malajska = Kebudayaan Melayu

Abstract

Kultura malajska, którą wywodzący się od Praaustronezyjczyków Malajowie określają nazwą kebudayaan Melayu, jest nader interesującym przedmiotem badań ze względu na swoją historię i teraźniejszość jako swoiste połączenie pierwotnego animizmu, późniejszego hinduizmu i buddyzmu oraz islamu, uznanego w Malezji za religię państwową. Wszystkie te elementy stanowią podstawę analiz i syntezy takich zjawisk, jak kontakty językowe i kulturowe Malajów, ich kultura osobista, zwyczaje i obrzędy dotyczące domu i rodziny, gry i zabawy, prawo, tradycyjna medycyna malajska, strój, sztuka walki, rodzaje broni, sztuki widowiskowe (teatr i opera), literatura i prasa, niezwykle popularne komiksy i animacje filmowe, wreszcie kinematografia (kultowe filmy malajskojęzyczne łączące współczesność z tradycyjną magią malajską, wiarą w złe duchy, z bohaterami szukającymi pomocy w pierwotnym animizmie, ciągle jeszcze obecnym, sposobów osiągnięcia szczęścia osobistego i zrobienia kariery). Przedmiotem badań są także postawy i wartości Malajów, a także symbolika kultury malajskiej. Za podstawę metodologiczną przyjmuję – podobnie jak w poprzedniej książce o kulturze hawajskiej – antropologię interpretacyjną, semiotykę kultury oraz etnopsycholingwistykę (Szczerbowski 2014: 8–12). Podzielam pogląd, który wyraził Clifford Geertz (1973: 5): „Pojęcie kultury, za którym się opowiadam, jest w istocie semiotyczne. Wierząc z Maxem Weberem, że człowiek jest zwierzęciem zawieszonym w sieciach znaczenia, które sam usnuł, zakładam, że kultura jest owymi sieciami, a jej analiza ma zatem nie być nauką eksperymentalną w poszukiwania prawa, lecz interpretacyjną w poszukiwaniu znaczenia”.