Goffred – Gerusalemme Liberata XII 59–68. Un’analisi stilistica

Abstract

Artykuł skupia się na ściśle stylistycznej analizie epizodu śmierci Kloryndy z Jerozolimy wyzwolonej w tłumaczeniu Piotra Kochanowskiego. Riccardo Picchio w 1977 r. opublikował nowatorski artykuł z punktu widzenia metodologicznego, pozostawiając na boku rozpowszechnione aż dotąd podejście do interpretacji polskiej wersji tego poematu, a mianowicie podejście za mocno uwarunkowane stosunkiem pomiędzy dwoma tekstami, Tassa i Kochanowskiego. Włoski badacz postarał się przedstawić w nowym świetle arcydzieło polskiego poety: zamiast podkreślić domniemane usterki jego tłumaczenia, Picchio udowodnił, że bardzo często Kochanowski nie przełożył Tassa według naszych oczekiwań nie z tego powodu, że nie umiał dorównać Tassowskiemu mistrzostwu, a raczej dlatego, że miał inne zamiary co do ogólnej koncepcji swojego poematu. Także w przypadku epizodu śmierci Kloryndy okazuje się, że poeta unikał najwyraźniejszych cech stylistycznych tekstu Tassa (ciągła i prawie obsesyjna obecność krwi oraz seksualność bohaterki), aby przedstawić czytelnikom raczej grę Losu/Szczęścia z postaciami, przede wszystkim z Tankredem, który walczy, nie będąc tego świadom, ze swoją ukochaną i w końcu ją zabija.

The article focuses on the strictly stylistic analysis of the episode of Clorinda’s death in Gerusalemme Liberata translated by Piotr Kochanowski. In 1977 Riccardo Picchio published an article that was innovative from the methodological point of view, leaving behind the prevalent approach to interpretation of Polish version of the poem, i.e. an approach too strongly conditioned by the relationship between two texts – Tasso’s and Kochanowski’s. Italian researcher attempted at presenting the masterpiece of the Polish poet in a new light: instead of highlighting the alleged faults of the translation, Picchio proved that Kochanowski did not translate Tasso according to our expectations most often not because he could not achieve Tasso’s perfection, but rather because he had a different plan for a general concept of his poem. In the case of the episode of Clorinda’s death it turns out that the poet avoided the most distinct stylistic features of Tasso’s text (constant and almost obsessive presence of blood and the sexuality of the character). It was done to present to the readers the way Fate/Luck plays with the characters, most notably with Tancredi who, unknown to him, fights with his love and finally kills her.