Kultura - sztuka - edukacja. T. 2

Abstract

Kolejny tom Kultury – Sztuki – Edukacji to ważny głos w dyskusji nad problematyką bardzo szeroko pojętej edukacji kulturowej, kulturalnej i artystycznej. Ponownie Czytelnik odnajdzie w nim teksty teoretyczne, ale również nowatorskie oraz innowacyjne rozwiązania praktyczne. Tom składa się z sześciu części. Część pierwszą, zatytułowaną Edukacja muzyczna i plastyczna, otwiera tekst Ewy Szatan, która wprowadza nas w świat pedagogiki E. Jaques-Dalcroze’a. Lidia Kataryńczuk-Mania przedstawia w artykule systemowe ujęcie ekspresji muzycznej. Marta Kondracka-Szala, w swoich rozważaniach, zwraca uwagę na rolę, jaką pełnią programy nauczania i pakiety metodyczne w realizacji treści edukacji muzycznej na poziomie przedszkola. Część muzyczną kończą trzy artykuły w języku rosyjskim. Teksty Ally Rastryginy, Dimitrija Otycza i Oleny Otycz ukazują zmiany, jakie zachodzą w edukacji artystycznej u naszych wschodnich sąsiadów. Rozważania dotyczące plastyki rozpoczyna bardzo ciekawy artykuł Jacka Pasiecznego dotyczący sztuki ulicy. Autor wskazuje na wieloaspektowość tego zjawiska (odwołując się do własnych artystyczno-pedagogicznych doświadczeń). Małgorzata Anna Karczmarzyk i Monika Rysiewicz, w swoich rozważaniach, próbują odpowiedzieć na kilka pytań: Jak dziecko może odczytywać sztukę abstrakcyjną? Co w niej zobaczy? Jak odczyta obrazy Joana Miró? Kolejne trzy artykuły poświęcone są kwalifikacjom przyszłych nauczycieli edukacji elementarnej w zakresie plastyki. Kinga Łapot-Dzierwa i Robert Małoszowski omawiają autorską koncepcję kształcenia studentów kierunków pedagogicznych w obszarze plastyki. Urszula Szuścik prezentuje celowość i ważność kształcenia studentów pedagogiki i edukacji artystycznej w zakresie metodyki nauczania plastyki. Tekst Kamila Basia jest kontynuacją tych rozważań. Tym razem mamy spojrzenie z pozycji młodego artysty, który prezentuje swoje pierwsze doświadczenia pedagogiczne. Część poświęconą sztukom wizualnym kończy artykuł Svietlany Pagodiny. Część druga zatytułowana jest: Film i teatr jako przestrzeń edukacyjna. Jerzy Bielunas prezentuje realizację spektaklu Pamiętnik z powstania warszawskiego. To bardzo osobisty tekst, w którym autor wprowadza nas w magiczny świat teatru. Marek Brodzki zwraca uwagę na edukacyjny wymiar filmu. Historia w ożywionych obrazach jest próbą przedstawienia ciekawych, nierzadko kluczowych momentów historii Polski w formie filmowo „ożywionych” obrazów klasyki polskiego malarstwa historycznego. W części trzeciej – Literatura i jej wartości edukacyjne – Czytelnik odnajdzie rozważania nad literaturą (oczywiście w kontekście edukacyjnym). Kinga Kuszak w swoim artykule o bardzo intrygującym tytule pisze o doświadczeniach kulturowych zapisanych w języku. Katarzyna Slany prezentuje paradygmat „oswojonego” potwora w postmodernistycznej literaturze dla dzieci. Wanda Matras-Mastalerz pisze o literaturze jako specyficznej przestrzeni dialogu z młodym człowiekiem. Artykuł Anny Zadęckiej-Cekiery jest poświęcony literaturze współczesnej, wykorzystywanej w edukacji polonistycznej. Barbara Kurowska i Magdalena Milczewska zwracają uwagę na jeden z najważniejszych problem tzw. gotowości szkolnej. W zakresie przygotowania do podjęcia nauki czytania i pisania bardzo ważne jest prawidłowe posługiwanie się językiem ojczystym. W tych dwóch tekstach obok rozważań teoretycznych Czytelnik odnajdzie również rozwiązania praktyczne. Część czwarta – Sztuka w terapii – poświęcona jest terapeutycznej funkcji sztuki. Hanna Krauze-Sikorska zwraca uwagę na ważny problem funkcjonowania dzieci i młodzieży z utrudnieniami oraz zaburzeniami w rozwoju i zachowaniu. Artykuł Anny Steligi prezentuje bajki, których tematyka tekstów wypełnia lukę edukacyjną w polskim systemie nauczania, wprowadzając do świadomości dzieci ważne pojęcia inkluzji osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Waleria Skiba opisując własne doświadczenia, przedstawia działalność teatralną wykorzystywaną w terapii osób niepełnosprawnych (teatroterapię), jako jedną z wielu form terapeutycznych. Z kolei Katarzyna Nogieć ukazuje konkretne przykłady pracy nauczyciela-wychowawcy. Autorka wspomina o terapii przez sztukę – tzw. arteterapii – i wymienia wiele jej odłamów – takich jak: biblioterapia, muzykoterapia, dramatoterapia, choreoterapia. W części piątej pt. Międzykulturowe i wielokulturowe konteksty edukacji, przeczytamy teksty dotykające problemów między- i wielokulturowości. Tę część rozpoczyna artykuł Tatiany Andruszczenko, która pisze o twórczości wybitnego ukraińskiego malarza Tarasa Szewczenki. Dorota Dziewanowska wprowadza nas w świat komunikacji międzykulturowej, prezentując poglądy na temat mentalności Rosjan, Niemców i Anglików. Urszula Dworska-Kaczmarczyk ukazuje, jak współcześnie, w dobie renesansu lokalizmu i regionalizmu, ważne jest, aby zachęcać uczniów do poznawania własnego regionu, jego przeszłości i teraźniejszości. Kolejnym, praktycznym spojrzeniem na tę problematykę jest tekst Anny Drzewieckiej. Svietlana Chrulkova pisze z kolei o zachowywaniu tożsamości kulturowej przez uczniów rosyjskich. Całość publikacji zamyka część szósta zatytułowana Kreacyjne wartości edukacji, w której zamieszczono teksty Moniki Just, skupiającej się na problematyce wczesnego stymulowania myślenia twórczego dzieci, oraz Emilii Musiał, omawiającej rolę mediów w edukacji dzieci.