| dc.description.abstract | Kilkanaście ostatnich lat to czas bardzo dynamicznych zmian zarówno
w diagnostyce, jak i terapii dzieci z uszkodzeniami słuchu. Istniejący
w Polsce od 2002 roku program powszechnych przesiewowych badań
słuchu, przeprowadzanych zaraz po urodzeniu oraz upowszechnienie
możliwości wszczepienia implantu ślimakowego to fakty, które zmieniły
rzeczywistość zarówno niesłyszących dzieci, jak i ich rodziców. Dzięki
badaniom przesiewowym opieką zostają otoczone także dzieci, których
wynik badania był prawidłowy, ale istnieją czynniki wskazujące na ryzyko
wystąpienia wady słuchu w późniejszym czasie. Zgodnie z założeniami
programu, dziecko z podejrzeniem obustronnego niedosłuchu, powinno
być zdiagnozowane najpóźniej do trzeciego miesiąca życia.
W monografii zawarte zostały informacje na temat biologicznych
podstaw nabywania języka ze szczególnym zwróceniem uwagi na odbiór
i przetwarzanie informacji językowych, także w zależności od lateralizacji
słuchowej w przypadku osób z uszkodzonym słuchem. Została podkreślona
rola języka w rozwoju funkcji poznawczych małego dziecka, jak
i budowaniu tożsamości i możliwości samorealizacji na różnych polach.
W części empirycznej prezentuję biografie językowe dwóch grup moich
uczniów. W pierwszej znaleźli się dorośli niesłyszący, którzy w większości
zakończyli już etap edukacji szkolnej, zresztą ze znakomitymi wynikami
i teraz mogą wypełniać różnorodne role społeczne, jakie przynosi
im życie. Drugą grupę stanowią dzieci, które były diagnozowane w innych
warunkach (dzięki badaniom przesiewowym bardzo wcześnie) i zostały
objęte terapią także zdecydowanie szybciej niż osoby z pierwszej grupy.
Są to dzieci, które kończą w tej chwili przedszkole albo szkołę podstawową
i dzięki językowi, który budowały na zajęciach terapeutycznych
prowadzonych z wykorzystaniem techniki programowania języka mogą
samodzielnie, tak jak słyszący, zdobywać wiedzę. W tej części prezentuję
też informacje dotyczące systemowych oddziaływań stosowanych w przypadku
dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej, którymi terapeuci
mogą posługiwać się dzięki doświadczeniu w pracy z niesłyszącymi.
Ostatnią część pracy stanowi opis realizacji programu budowania
systemu językowego także z pomocą programu intencjonalno-pojęciowego.
Są to propozycje oddziaływań terapeutycznych, z których mogą
skorzystać terapeuci, nauczyciele i rodzice dzieci z różnymi zaburzeniami
komunikacji językowej, nie tylko z uszkodzonym słuchem, również Polacy
za granicą, wychowujący dzieci w dwujęzyczności. | pl |
