The Good Huswifes Handmaide for the Kitchin czyli Przydatna pomoc dobrej gospodyni w kuchni

Abstract

Dzieło The Good Huswifes Handmaide for the Kitchin jest książką kucharską z końca XVI wieku. Jak wiele tego typu publikacji z owego okresu powstała poprzez zebranie przepisów kulinarnych z różnych wcześniejszych źródeł, nieznacznie je modyfikując. Niekiedy dodawano przepisy od osób prywatnych, które tak jak obecnie, posiadały własne lub użyczone przez znajomych przepisy. Wielu autorów takich kompilacji pozostaje anonimowych. Tak się dzieje także w tym przypadku. Nie mamy żadnej informacji na temat jej autora ani też celu, jaki mu przyświecał. Książka nie ma wartości literackiej, jest to raczej dzieło o charakterze praktycznym, stąd prosty język, liczne skróty myślowe, uproszczenia, niewyszukana struktura zdania. Obecnie istniejące egzemplarze książki, zarówno z pierwszego wydania, jak i drugiego nie są kompletne. Dlatego starałem się korzystać z obydwu wydań, które się wzajemnie uzupełniają. Przydatna okazała się wersja elektroniczna opracowana przez Sama Wallace’a, który odtworzył tekst książki wykorzystując teksty wydania z 1594 oraz 1597 roku. Wersja wydana w 1992 roku przez Stuarta Peacheya zawiera niestety błędy literowe, które zmieniają znaczenie wyrazów, a miejscami tekst jest niezgodny z oryginałem. Przypuszczam, że oddaję w ręce Czytelnika pierwsze tłumaczenie angielskiej książki kucharskiej z XVI wieku na język polski. Należy przy tym zauważyć, że praca tłumacza jest trudna i odpowiedzialna. Należy pogodzić zgodność z tekstem oryginalnym, zrozumiałość dla odbiorcy i zachowanie realiów kulinarnych obszaru autora tekstu oryginalnego i obszaru odbiorcy tłumaczenia tego tekstu. W swej pracy tłumaczeniowej starałem się oddać z dużą starannością strukturę oryginału, ażeby przedstawić w pełni zamiar autora. Starałem się także zachować strukturę zdania nie ingerując w szyk, co niejednokrotnie mogłoby wpłynąć na koherencję. Ze względu na niewystępowanie pewnych angielskich potraw oraz terminów w języku polskim zmuszony byłem użyć nazw opisowych lub zaadoptować nazwę angielską (w takim przypadku nazwa ta została zapisana kursywą). W nawiasach kwadratowych zostały dodane wyrazy dla jasności i przejrzystości tekstu polskiego.