Maria z Grocholskich księżna Witoldowa Czartoryska

Abstract

Książka ma układ chronologiczno-problemowy i składa się z pięciu rozdziałów. W pierwszym omawiam pochodzenie księżnej, to jest dzieje jej przodków i rodziców na Podolu. Drugi traktuje o niej jako pannie, hrabiance Grocholskiej. Trzeci, najobszerniejszy, o mężatce, czyli księżnej Witoldowej Czartoryskiej, czwarty o wdowieństwie spędzonym w Odessie i na Podolu, aż do momentu wstąpienia do klasztoru karmelitanek bosych w Poznaniu. Wreszcie piąty dotyczy talentów i pasji artystycznych Marii, które rozwijała przez całe życie. Ten rozdział łączy wszystkie poprzednie i powinien znaleźć swą kontynuację w jej biografii jako mniszki, ponieważ zdolności malarskie i plastyczne wykorzystywała również w klasztorze. Niektóre fragmenty rozdziałów drugiego i trzeciego pokrywają się z biografią Witolda, co odnotowuję w przypisach. Przedstawiając te same zagadnienia co w poprzedniej publikacji, staram się je jednak wzbogacić o dodatkowe informacje i ukazać przede wszystkim z perspektywy księżnej. Było to możliwe dzięki wykorzystaniu nowych źródeł dotyczących księżnej Marii i jej rodziny.