Prawne aspekty świadczenia usług w Szwajcarii przez małe i średnie przedsiębiorstwa z Unii Europejskiej

Abstract

Celem zaprezentowanych w monografii badań było wskazanie i scharakteryzowanie barier prawnych i administracyjnych, które muszą pokonać małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) z państw członkowskich UE, chcąc wykonywać działalność usługową lub świadczyć tymczasowo usługi transgraniczne w Szwajcarii. Analiza skupiła się przede wszystkim na przeszkodach w swobodnym przepływie o charakterze administracyjno-prawnym, związanych np. z uznawaniem kwalifikacji. Rezultatem badań jest określenie prawnych i instytucjonalnych rozwiązań, koniecznych dla wyeliminowania w przyszłości tych uciążliwych dla MŚP obciążeń. Badania dotyczyły usług zbywalnych (np. turystyka, doradztwo i analizy, przetwarzanie danych) i usług zazwyczaj regulowanych w państwach członkowskich. Analiza objęła przede wszystkim kwestie uznawania kwalifikacji zawodowych i współpracy administracyjnej w dziedzinie usług medycznych, prawnych i edukacyjnych. W książce nie opisano natomiast problemów związanych ze świadczeniem usług objętych unijnymi regulacjami sektorowymi, takich jak usługi infrastrukturalne (np. telekomunikacja, energia, transport kolejowy, poczta) i finansowe (bankowość, ubezpieczenia, inwestycje). Monografia koncentruje się szczególnie na małych i średnich przedsiębiorstwach, ponieważ badania wskazują, że bariery prawne i administracyjne w swobodnym przepływie usług są najbardziej uciążliwe właśnie dla tych podmiotów. W książce wskazano instytucjonalne i merytoryczne dostosowania, zapewniające rozwiązanie problemów napotykanych przez MŚP, które chcą korzystać z transgranicznego handlu usługami między UE a Szwajcarią. Interpretacja umów dwustronnych, orzeczeń sądów szwajcarskich oraz orzecznictwa TSUE doprowadziła również do sformułowania wniosków dotyczących odpowiedniego stosowania przepisów. Dodatkowa wartość wynikająca z przeprowadzonych badań to dokładne określenie barier napotykanych przez MŚP z państw członkowskich UE, które chcą mieć dostęp do rynku szwajcarskiego. W szczególności brano pod uwagę przeszkody wynikające z problemów w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych lub braku współpracy pomiędzy szwajcarską administracją publiczną i administracją państw członkowskich. Biorąc pod uwagę, literaturę przedmiotu, książka stanowi kontynuację prowadzonej w piśmiennictwie analizy, a przeprowadzone badania wykraczają poza aktualny stan wiedzy i mają znaczenie dla działalności administracji publicznej oraz praktyki biznesowej. Nowatorski charakter ma również szczegółowy wybór obszaru badawczego (trudności MŚP w transgranicznym handlu usługami między UE a Szwajcarią wynikające z wadliwej współpracy administracyjnej oraz z problemów w zakresie uznawania kwalifikacji), który do tej pory nie został zbadany.