Jerzy Giedroyc Michał Sokolnicki. Korespondencja 1947-1960

Abstract

Badacz dziejów najnowszych, który w swej pracy jakże często mierzyć się musi z selekcją ogromnego materiału źródłowego, słusznie mógłby zapytać, biorąc do rąk kolejny już tom korespondencji sygnowanej przez jednego z najwybitniejszych bodaj polskich epistolografów XX wieku Jerzego Giedroycia – co jeszcze nowego dowiedzieć się może o życiu i działalności redaktora paryskiej „Kultury”, którego listy, wymieniane z takimi postaciami jak Andrzej Bobkowski, Witold Gombrowicz, Leszek Kołakowski, Jan Józef Lipski, Czesław Miłosz, Juliusz Mieroszewski, Zdzisław Najder, Teodor Parnicki, liczone są już w dziesiątkach tomów. Korespondencja Jerzego Giedroycia i Michała Sokolnickiego, którą oddaję do rąk Czytelnika, przechowywana jest w Archiwum Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte. Zbiór liczy 181 listów, które obaj panowie wymienili między sobą w latach 1947–1960. Jak jednak Czytelnik łatwo dostrzeże, wzajemna korespondencja prowadzona była już wcześniej. Jej tematyka w głównej mierze dotyczy spraw zarysowanych we wstępie, czyli codziennego życia „Kultury” i problemów, z którymi musiał borykać się jej redaktor, kwestii wydawniczych, autorskich, z rzadka personalnych czy politycznych. Listy zostały uporządkowane chronologicznie oraz ponumerowane. Prócz dat w nagłówkach pozostawiono również podawane przez autorów adresy. Publikowana korespondencja w większości zachowała się w maszynopisie, aczkolwiek listów pisanych odręcznie w zbiorze tym jest blisko jedna trzecia, co zostało w tekście odpowiednio zaznaczone. Pojawiające się ponadto ręczne dopiski, nade wszystko Sokolnickiego, konsekwentnie oznaczałem informacją w przypisie, biorąc je dodatkowo w kwadratowy nawias. Podobnie zresztą jak rozwinięcia skrótów, które starałem się stosować bez wyjątku, a także zrekonstruowane braki i opuszczenia w tekście. Układ listów i ich styl zostały przyjęte za oryginałem, lecz forma – ortografia i interpunkcja – została przeze mnie uwspółcześniona. W przypisach podawałem, szczegółowe niekiedy dla lepszego zrozumienia bądź poszerzenia kontekstu, wiadomości dotyczące wymienianych przez Giedroycia i Sokolnickiego postaci bądź tylko ich dzieł (przywołałem ich zapis bibliograficzny), jak również pojawiających się na łamach korespondencji nazw wydawnictw i tytułów artykułów, wydarzeń, miejsc i pojęć.