| dc.description.abstract | W geografii zagadnienie usług rozpatrywane może być w dwojaki sposób: z punktu widzenia ich znaczenia ekonomicznego
jako składnika całej gospodarki narodowej, a także jako sfery działalności gospodarczej, która zaspokaja określone
potrzeby, zarówno produkcji, jak i poszczególnych jednostek (Wer- wicki 1998). W niniejszej pracy szczególna uwaga
poświęcona jest właśnie temu społecznemu aspektowi usług. Zaspokojenie potrzeb jest istotnym czynnikiem,
wpływającym na jakość życia ludności. Do podstawowych grup potrzeb materialnych i kulturalnych ludności należą:
potrzeby wyżywieniowe, osłony: zdrowotne, oświatowe, rekreacyjne, zabezpieczenia społecznego, zagospodarowania
materialnego (Krzysztofiak, Luszniewicz 1979). Właśnie te potrzeby zaspokajane są poprzez działalność usługową,
zatem warto podkreślić fakt związku usług z jakością życia. Jest to zagadnienie poruszane przez wielu autorów
(m.in. Dąbrowska, Janoś-Kresło 2003; Fic 2003; Kotus 2001; Lodkowska 1985; Rutkowski 1984 b; Rydz, Jażewicz 1999;
Styś 1991, 1992). Jedną z ważniejszych kwestii dotyczących usług, wpływających w znacznym stopniu na zadowolenie z
życia, jest dostępność i funkcjonowanie placówek usługowych. Dlatego też zależność występująca pomiędzy usługami a
warunkami życia ludności jest elementem wartym zbadania i dokładniejszego przeanalizowania.
Interesującą i ważną z punktu widzenia planowania oraz polityki regionalnej kwestią jest zróżnicowanie wyposażenia
w usługi na terenie regionu miejskiego oraz różnice w poziomie i jakości życia, związane z występowaniem usług (lub
ich brakiem). Ogólną cechą lokalizacyjną usług jest fakt, iż proces ich „produkcji” oraz konsumpcji odbywa się
jednocześnie (Jakubowicz 1993). Dlatego też usługi prezentują ścisłe związki z obszarem, na którym są
zlokalizowane. Szczególnie dotyczy to sieci osadniczej, ponieważ usługi są jednym z elementów, które świadczą o
funkcjach miast i ośrodków w systemie osadniczym. Wiele usług - w tym szkolnictwo średnie, placówki ochrony zdrowia
- obsługuje nie tylko ludność miasta, na terenie którego są zlokalizowane, lecz także obejmuje swym zasięgiem
tereny, będące zapleczem miasta centralnego, a często również całego regionu. Dlatego też istotne jest badanie
dostępności usług nie tylko w kontekście ich występowania w mieście, ale także w skali całego regionu miejskiego. W
pewnym stopniu określa to bowiem zasięg oddziaływania miasta centralnego na jego strefy okalające. Pokazuje również
zróżnicowanie regionu miejskiego pod względem stopnia wyposażenia w usługi, a także sankcjonuje jego strefowość.
Celem pracy było wykazanie zależności, jakie występują pomiędzy dostępnością do usług a jakością życia mieszkańców,
wraz z uwzględnieniem ich korelatów przestrzennych w regionie miejskim Krakowa. | pl_PL |
