W stronę wielokulturowości. Głos Roberta Arlta w argentyńskim dyskursie tożsamościowym
View/ Open
Author:
Węgrzyn, Paulina
Publisher:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków
xmlui.dri2xhtml.METS-1.0.item-isbn: 978-83-8084-687-6
xmlui.dri2xhtml.METS-1.0.item-issn:
2450-7865
978-83-8084-688-3 (e-ISBN)
xmlui.dri2xhtml.METS-1.0.item-iso: pl
Subject:
ArgentynaRobert Arlt
historia migracji
kształtowanie tożsamości narodowej
Date: 2021
Metadata
Show full item recordAbstract
Przybliżenie historii migracji do Argentyny ze szczególnym zwróceniem uwagi
na skalę i konsekwencje natury społeczno-politycznej ruchów migracyjnych
w drugiej połowie XIX wieku i pierwszych dekadach XX wieku pozwoliło na
stworzenie tła niezbędnego do prześledzenia dyskusji dotyczącej kształtowania
tożsamości narodowej, toczonej w gronie elit od początku istnienia państwowości
argentyńskiej. Argumentem wspólnym, podnoszonym przez intelektualistów
i polityków niezależenie od epoki, były próby zdefiniowania tożsamości
w odniesieniu do innego.
W związku z koniecznością rozwinięcia kontekstu kulturowego pracę podzielono
na dwie części: historyczną, o charakterze opisowym (rozdziały pierwszy
i drugi) i analityczną (rozdziały trzeci, czwarty, piąty i szósty).
W pierwszym rozdziale przybliżono historię migracji do Argentyny, fenomen
i skalę tego zjawiska oraz opisano pozycję społeczną imigrantów w czasach
Roberta Arlta. Aby pokazać, w jaki sposób byli postrzegani na przestrzeni lat
przez elity rządzące, wymieniono kolejne ustawy migracyjne oraz wyjaśniono
stanowisko intelektualistów wobec imigrantów, które ulegało radykalnym zmianom
wraz ze wzrostem liczby przybywających. Szczególną uwagę poświęcono
setnej rocznicy ustanowienia państwowości w Argentynie, która była okazją
do rozrachunku z przeszłością i zastanowienia się nad pożądaną drogą rozwoju
społeczeństwa oraz kształtowania się tożsamości narodowej w kolejnych latach.
Kontekst historyczny jest niezbędny do zrozumienia, kim był Roberto Arlt,
który wywodząc się z rodziny imigrantów i wychowując w środowisku nowo
przybyłych, swoją historią wpisywał się w stereotyp innego. Status społeczny
Arltów oraz droga, jaką przebył Roberto, aby stać się pisarzem, nie pozostały
bez wpływu na charakter jego twórczości. Z tego powodu w drugim rozdziale
przybliżono postać Roberta Arlta, pokazano analogie między życiem autora
i opowiadanymi historiami.
W kolejnych rozdziałach autorka przechodzi do analizy strategii pokazywania
inności. Analizę rozpoczęto od prześledzenia strategii narracyjnych, które
posłużyły autorowi do eksponowania inności przy budowaniu elementów świata
przedstawionego. Z uwagi na rolę, jaką odgrywa perspektywa przy interpretacji
utworów Arlta, podczas analizy tekstów skupiono się na zagadnieniu perspektywy
narracyjnej. Następnie skupiono się na analizie świata przedstawionego.
W pierwszej kolejności prześledzono strategie pokazywania inności, jakie
stosował Arlt przy tworzeniu postaci. Przybliżono sposób, w jaki próbował
zdefiniować tożsamość mieszkańca miasta.
Inność postaci przejawia się w różnorodności kulturowej i etnicznej, ale
również w sferze psychologicznej. Opisując porteños (mieszkańców Buenos
Aires), pisarz zwraca uwagę na nowy rodzaj odmienności, będący skutkiem życia
w wielokulturowym mieście, czyli wyobcowanie człowieka, które w skrajnych
przypadkach może prowadzić do szaleństwa, a nawet śmierci.
Analizie poddano również strategie pokazywania inności w odniesieniu
do przestrzeni, w której rozgrywa się akcja utworów. Starano się zobrazować
kategorie, w jakich Arlt postrzegał przestrzeń miasta, które w jego twórczości
symbolizuje społeczeństwo argentyńskie.
W ostatniej części nawiązano do historycznej debaty dotyczącej przyszłości
i kształtu języka narodowego w Argentynie. Przywołany konflikt służy jako
tło do zaprezentowania stanowiska Roberta Arlta dotyczącego kwestii języka
argentyńskiego i pokazania, w jaki sposób pisarz wprowadził do literatury inny
język – język ulicy.