| dc.description.abstract | Wiązanie poznania z działaniem jest od dawna przedmiotem zainteresowań przedstawicieli
różnych dyscyplin naukowych. Ma to szczególne znaczenie w edukacji przedszkolnej
i wczesnoszkolnej. Integracja oddziaływań pedagogicznych obejmująca poszczególne obszary
edukacji dziecka stwarza duże możliwości w zakresie planowania jego aktywności
poznawczej i działaniowej. Podejmowane są w tym względzie interesujące inicjatywy o innowacyjnym
charakterze. Wiążą się one z rozwojem badań nad dzieckiem i dzieciństwem.
Postęp cywilizacyjny, wynikający z osiągnięć rewolucji naukowo-techniczno-informacyjnej,
jest czynnikiem sprawczym istotnych przemian edukacyjnych. Wymóg nowoczesności stawia
nowe zadania. Rodzą się pytania o funkcje i cele instytucji oświatowo-wychowawczych
w zmieniającym się społeczeństwie. Poszukiwanie na nie odpowiedzi jest kluczowe dla teraźniejszości
i przyszłości. Podstawowe pytanie odnosi się do dziecka, do troski o przygotowanie
przedszkola i szkoły do wspomagania jego rozwoju. W polu widzenia rodziców,
polityków oświatowych i nadzoru pedagogicznego są kwestie związane z kwalifikacjami nauczycieli
oraz bazą materialną poszczególnych placówek. Oczekuje się znaczącej poprawy
w zakresie stwarzania warunków do pracy dydaktycznej i wychowawczej, uwzględniającej
indywidualne predyspozycje i możliwości dziecka. Przy dynamicznie rozwijającej się cyfryzacji
procesu edukacyjnego istotny staje się problem funkcjonowania dziecka, zarówno
w świecie realnym, jak i wirtualnym. Z tych względów duże znaczenie mają propozycje środowisk
naukowych i nauczycieli praktyków zmierzające do zwiększenia efektywności procesu
edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.
Niniejszy tom o charakterze teoretyczno-empirycznym jest zbiorem artykułów o różnej
tematyce, lecz powiązanych wspólną problematyką koncentrującą się wokół procesów
poznania i działania w edukacji dziecka.
Część pierwsza zatytułowana Współczesne problemy pedagogiki przedszkolnej i szkolnej
obejmuje trzynaście tekstów, w których autorzy poruszają kwestię doskonalenia procesu
kształcenia i wychowania dzieci, proponują różnorodne rozwiązania pedagogiczne, sprzyjające
stymulowaniu szeroko pojętego rozwoju dziecka, przedstawiają poglądy rodziców na
wychowanie i edukację swoich dzieci oraz komunikacyjne relacje między dzieckiem i nauczycielem.
Wskazują na technologie informacyjno-komunikacyjne w polityce edukacyjnej
Unii Europejskiej i bezpieczeństwo dziecka w sieci. Podejmują także refleksje nad kompetencjami
i rolą nauczyciela w procesie edukacji.
W części drugiej, noszącej tytuł Poznanie i działanie dziecka w wieku przedszkolnym,
składającej się z trzynastu artykułów, autorzy prezentują wyniki badań, odnoszące się do
projektów dydaktyczno-wychowawczych nauczycieli zmierzających do zwiększenia efektywności
funkcji poznania i działania w procesie edukacyjnym. Przedstawione są także procesy
nabywania przez dzieci w wieku przedszkolnym wiedzy i umiejętności społecznych, przyrodniczych, muzycznych,
artystycznych oraz związanych z udzielaniem pierwszej pomocy
przedmedycznej.
Część trzecia, zatytułowana Poznanie i działanie dziecka w młodszym wieku szkolnym,
złożona jest z czternastu tekstów, których tematyka związana jest ze wszystkimi obszarami
edukacyjnymi kształcenia zintegrowanego, a więc z edukacją polonistyczną, matematyczną,
przyrodniczą, techniczną, plastyczną i muzyczną. Problematyka artykułów odnosi się do tradycyjnych
i współczesnych sposobów rozumienia, diagnozowania oraz wspierania zdolności
uczniów klas początkowych szkoły podstawowej, rozwoju ich myślenia, właściwego aktywizowania,
wspomagania w zdobywaniu wiedzy w wyniku własnej aktywności.
Na część czwartą pracy, o tytule Wybrane strategie i metody w edukacji dziecka, składa
się jedenaście artykułów. Zaproponowane przez autorów teksty koncentrują się wokół
tematyki odnoszącej się motywowania uczniów do zdobywania wiedzy i umiejętności oraz
wspierania rozwoju zdolności poprzez wykorzystanie urozmaiconych metod i nowatorskich
strategii.
Piąta część – Edukacyjne aspekty pracy nauczyciela przedszkola i klas I–III szkoły podstawowej
– składa się z dziesięciu zróżnicowanych tematycznie tekstów. W artykułach autorzy
prezentują rolę nauczyciela w zwiększeniu efektywności procesu poznania i działania
dziecka na zajęciach z języka obcego w przedszkolu, a także w realizacji założeń edukacji
regionalnej uczniów w młodszym wieku szkolnym. Przedstawiają znaczenie archetypów Junga
w edukacji literackiej dzieci. Wskazują także, co warto czytać najmłodszym i dlaczego.
Podkreślają też znaczenie kategorii płci w odniesieniu do aspektów społeczno-kulturowych.
Prezentowane artykuły autorów polskich i zagranicznych włączają się w nurt rozważań
dotyczących przemian procesu edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej w kształtującym
się społeczeństwie informacyjnym.
Poszczególne teksty powinny zainteresować kandydatów na nauczycieli przedszkoli
i klas początkowych, nauczycieli praktyków (w tym nauczycieli ćwiczeniowych), polityków
oświatowych, przedstawicieli nadzoru pedagogicznego, rodziców oraz inne osoby zatrudnione
w instytucjach pozaszkolnych organizujących zajęcia edukacyjne dla dzieci w wieku
przedszkolnym i wczesnoszkolnym. | pl |
